Hoe ga ik in gesprek met een jongere als ik me zorgen maak over radicalisering?

Als je merkt dat een uitspraak veel met je doet, ga dan niet direct het gesprek aan. Bedenk of jij degene bent die het gesprek moet aangaan, of een collega. Kijk ook of de jongere openstaat voor een gesprek.

Probeer te achterhalen wat er speelt en wat deze jongere beweegt. Waar is hij boos, bang, verdrietig of blij over? Is het een kwetsbare jongere? Zijn er onlangs gebeurtenissen geweest, in zijn privéleven of in de actualiteit, die mogelijk impact hebben op de jongere? Ook is het relevant om te verkennen met wie hij omgaat.

Gespreksvaardigheden

Vertrouw op de gespreksvaardigheden die je al hebt. Toon in het gesprek oprechte interesse, zorg en betrokkenheid. Stel open vragen en laat genoeg ruimte om te reageren. ‘Ik zie dat je veranderd bent, wat maakt dat je geïnteresseerd bent geraakt in het geloof/het milieu/de politiek?’

Naast gespreksvaardigheden kan inhoudelijke kennis helpen om gerichte vragen te stellen. Dit betekent niet dat je alles moet weten van bijvoorbeeld de Koran, een specifiek politiek conflict of de bio-industrie.

Belangrijke dingen om tijdens het gesprek op te letten zijn onder andere de bereidheid van de jongere tot geweld (het doel heiligt de middelen), wij-zij-denken, en een vijandelijke benadering van andersdenkenden. Oordeel niet over ervaringen, idealen of denkbeelden die de jongere uitspreekt. Probeer hem niet te overtuigen van het ongelijk. En laat je niet verleiden tot een inhoudelijke discussie.

Het is niet handig om te benoemen dat je je zorgen maakt over mogelijke radicalisering. Het woord radicalisering heeft vaak een negatieve lading. Een jongere die zich in een radicaliseringsproces bevindt, heeft vaak een kwetsbaar gevoel van eigenwaarde en binding. Een negatieve manier van contact maken kan dan averechts werken.