Primair Onderwijs
Voortgezet Onderwijs
MBO
Creëer een sociaal veilige sfeer op school
Maandag 6 februari vond een aardbeving plaats, die zowel in Turkije als in Syrië veel slachtoffers heeft gemaakt. School & Veiligheid leeft mee met alle leerlingen, studenten en onderwijspersoneel die direct of indirect zijn getroffen door de gevolgen van deze aardbeving. We begrijpen dat leerlingen en onderwijspersoneel met dierbaren in Turkije of Syrië zich zorgen maken. Wat doet dit met leerlingen en collega’s? Hoe ga je hiermee om? In dit artikel besteden wij daar aandacht aan.
Soms is het fijn om in tijden van onzekerheid iets te doen: hulp bieden bijvoorbeeld. Dat geldt in dit geval zeker voor scholen die in een wijk staan met een grote Turkse en/of Syrische gemeenschap. Je kunt als school bijvoorbeeld een plek inrichten waar mensen spullen of geld kunnen doneren.
Los van actief iets doen voor Turkije en Syrië kun je er als schoolgemeenschap ook over nadenken of een ritueel voor leerlingen, studenten en onderwijspersoneel op zijn plaats is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kaarsjes, een minuut stilte of een gebed.
Vanaf groep 3 in het primair onderwijs leeft wereldnieuws bij kinderen en kun je er dus over praten. Met leerlingen uit de hogere klassen kun je wellicht naar het jeugdjournaal kijken. Wees wel voorzichtig met het gebruik van beeldmateriaal en bekijk de beelden in ieder geval zelf vooraf: beelden kunnen de angst vergroten en meer vragen oproepen. Zoek naar manieren om hiermee om te gaan en een juiste balans te vinden.
In het vo en mbo is het voor veel leerlingen en studenten fijn met elkaar te praten en te delen over wat ze voelen en meemaken. Daarbij is aandacht voor de verschillen tussen leerlingen van belang: niet iedereen wil erover praten. Sommigen gaan liever iets doen. Sluit aan bij wat de leerlingen en studenten nodig hebben. Door daarnaar te vragen, krijg je er zicht op wat er leeft binnen de groep.
Leerlingen kunnen veel vragen stellen. Als je het antwoord niet weet, zeg dat dan; en benadruk dat je het vertelt als je het wél weet.
Leerlingen vinden de afleiding van structuur op school en verder gaan met de dagelijkse dingen ook fijn. Weeg dus goed af of het een juist moment is om het erover te hebben of niet.
Houd ook hier weer rekening met de leeftijd en belevingswereld van jouw leerlingen. Niet alle vragen zijn geschikt voor jongere kinderen. Dit lijstje is niet volledig of uitputtend. Stem de vragen af op wat leeft bij jouw leerlingen:
Heb aandacht voor emoties, zowel die van leerlingen, als die van collega’s of jezelf. Een dergelijke gebeurtenis maakt veel emoties los die naast elkaar voorkomen, en soms ook door elkaar spelen:
Emoties vragen dus aandacht; ook op scholen, van en voor personeel, van en voor leerlingen en studenten. Laat leerlingen en studenten weten bij wie ze terecht kunnen als ze met iemand willen praten over hun zorgen, gevoelens en of angsten.
Naast aandacht voor gevoelens en verwerking, geeft de normale schoolroutine structuur en daarmee een gevoel van rust en veiligheid. Dit kan eventuele angst verminderen bij de leerlingen.
Bied steun aan je mensen en zorg dat binnen de school ruimte is voor ieders emotie. Bespreek met het team wat iedereen nodig heeft. Dan kan men elkaar bijstaan en de juiste steun bieden. Misschien zijn familieleden van sommige leraren persoonlijk geraakt of zijn collega’s van streek door persoonlijke omstandigheden.
Stichting School & Veiligheid biedt ondersteuning in de vorm van tips en achtergrondinformatie voor het omgaan met de emoties bij heftige gebeurtenissen.
Naast deze informatie, kun je je voor hulp, advies en ondersteuning ook altijd wenden tot ons Adviespunt: 030 – 2856 616. Het Adviespunt is elke schooldag te bereiken van 9.00 uur tot 16.00 uur.
Wil je meer weten over hoe je een veilig gesprek kunt voeren met jouw leerlingen over een ingrijpende gebeurtenis?
Dit artikel is gekoppeld aan de volgende thema’s
Wij zijn Stichting School & Veiligheid. Wij ondersteunen scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig klimaat. Dit doen wij door:
