Primair Onderwijs
Voortgezet Onderwijs
MBO
Creëer een sociaal veilige sfeer op school
De Week van de Lentekriebels, dit jaar van 15 tot 19 maart, is altijd een mooie aanleiding om met kinderen in het po te praten over relaties, seksualiteit en gender. Dat geldt zeker voor het thema van dit jaar: ‘Seksuele en genderdiversiteit’. Stichting School & Veiligheid maakte enkele leuke producten waarmee je op een speelse, laagdrempelige manier hierover met kinderen in gesprek kunt gaan.
Gender- en seksuele diversiteit: het onderwerp komt niet altijd vanzelfsprekend aan bod. Maar het hoeft niet zwaar en ingewikkeld te zijn om hierover te praten. Het kan juist ook heel laagdrempelig, leuk en leerzaam zijn. En de ervaring van sociale veiligheid in de klas versterken. Immers, er zijn veel verschillen tussen mensen. Onder meer in seksuele oriëntatie, genderidentiteit, genderexpressie en geslachtskenmerken. Door hier regelmatig met leerlingen over te praten, ervaren zij dat er diversiteit is en dat die er ook mág zijn, in de klas en in de samenleving.
Het draagt eraan bij dat kinderen leren bewust, respectvol en verantwoordelijk om te gaan met hun eigen seksualiteit en gender en die van anderen. Zo werk je aan sociale veiligheid en aan burgerschapsvorming tegelijk.
Hoe kun je nu op een leuke, aansprekende manier met je leerlingen praten over de verschillen die er zijn in gender en seksuele oriëntatie? Het is in ieder geval belangrijk dat het op een veilige manier gebeurt.
Een werkvorm helpt vaak om het gesprek op gang te krijgen en te structureren. Daarvoor ontwikkelde Stichting School & Veiligheid de volgende producten:
De open vragen en stellingen op deze kaartjes boren de natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen aan en stimuleren hun creativiteit. Door kinderen vragen te stellen over hun eigen gevoelens en die van een ander, help je hen hier woorden aan te geven. Zij leren praten over dergelijke onderwerpen en verruimen hun blik. De kletskaartjes zijn bestemd voor groep 1 t/m 8. Je kunt als leerkracht kiezen welke kaartjes passen bij het moment en bij de leeftijd van de groep.
Dit pakket, geschikt voor groep 3 t/m 8, bestaat uit een kwartetspel, lesbrief, kleurplaten, informatie en een ouderbrief over gezinsvormen. Praat met je leerlingen over de samenstelling van de gezinnen waarin ze wonen en onderzoek samen welke mogelijkheden er nog meer zijn. Zo leren kinderen dat het niet bij iedereen thuis hetzelfde is.
Wil je weten wat je nog meer allemaal kunt doen met je klas? Kijk dan verder bij de Week van de Lentekriebels op de website seksuelevorming.nl van Rutgers.
Voor meer informatie en tips over werken aan respect voor gender- en seksuele diversiteit kun je ook kijken op de website Gendi van Stichting School & Veiligheid.
En tot slot: natuurlijk verdwijnen ‘lentekriebels’ niet na 19 maart. Dus blijf gedurende het schooljaar regelmatig aandacht geven aan gender, seksualiteit en diversiteit. Sta open voor situaties in de klas die een aanknopingspunt vormen om het erover te hebben. Gebruik de ‘haakjes’ in de kalender, bijvoorbeeld de ‘Gouden en zilveren weken‘ in het schooljaar. En wees je bewust van de voorbeeldfunctie die je zelf als leerkracht hebt.
Je zou bijvoorbeeld gebruik kunnen maken van het spel Gedragen Gedrag. Met dit spel maak je gewenst en ongewenst gedrag bespreekbaar en kom je samen tot afspraken en regels. Dit gaat onder meer over: Welk gedrag van leerlingen is acceptabel en welk gedrag niet? Hoe gaan jij en je collega’s met elkaar om? Er zijn speciale kaartjes over gender- en seksuele diversiteit; leg die een keer bovenop. Het spel kan binnen onderwijsteams, met ouders of in de klas met je leerlingen gespeeld worden.
Dit artikel is gekoppeld aan de volgende thema’s
Wij zijn Stichting School & Veiligheid. Wij ondersteunen scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig klimaat. Dit doen wij door: