Kletskaartjes WELLES NIETES - Een kringgesprek over feiten, meningen en meningsverschillen

Veilig kletsen over meningsverschillen

Vrijheid van meningsuiting is een groot goed. Om te zorgen dat dit op een vreedzame manier gebeurt, gelden in de democratie enkele kaderende afspraken. Je mag bijvoorbeeld niet oproepen tot geweld of uitsluiting. Discriminatie en haat zaaien zijn ook niet toegestaan. Toch maken mensen soms misbruik van de vrijheid van meningsuiting, met name op sociale media, door toch te discrimineren of haat te zaaien. Het lijkt er tegelijkertijd zelfs op dat mensen andere feiten kennen. Hoe kan dit?
Mensen leven in verschillende ‘bubbels’, waardoor ze lijken verschillende waarheden te kennen. De sociale media versterken deze bubbelvorming door algoritmes. Hierdoor zijn sociale media een soort vergrootglas van de verschillende meningen die mensen hebben over maatschappelijke kwesties, of zelfs van verschillende feiten. Door het ontvangen van verschillende nieuwsberichten waarin informatie net op een andere manier wordt geformuleerd, krijgen mensen verschillende beelden van de werkelijkheid. Maar hoe werkt dat? Kan dat wel? Een mooi thema om met kinderen over te kletsen en te filosoferen.

Hoe gebruik je de kaartjes?

Print de kaartjes en knip ze uit. Stop ze in een pot of envelop. Haal de kaartjes op een vast moment van de week tevoorschijn, of wanneer het onderwerp op een positieve manier aan de orde is in de klas. Indien gewenst kun je als leraar een voorselectie maken in de vragen, passend bij het moment en de leeftijd van de groep.
Bij het beantwoorden van de vragen laten kinderen iets persoonlijks van zichzelf zien. Het is dan ook belangrijk om in een veilige omgeving deze vragen te stellen en te laten beantwoorden. Maak met de groep afspraken over hoe je op een fijne manier met elkaar praat.
Laat een kind een kaartje grabbelen en nodig het kind uit om de vraag te beantwoorden. Je kunt ook een kind het kaartje laten voorlezen en drie leerlingen die hun vinger opsteken een reactie te laten geven. Spreek een teken af voor als iemand de vraag niet wil beantwoorden.

Tips

Warming up: Om even weer op te helderen wat een feit is en wat een mening is, kun je twee voorbeelden van een feit/mening geven aan de groep, waarbij zij moeten aangeven of het om een feit of een mening gaat.
Bijvoorbeeld:
A. Ik houd van spaghetti. (= mening)
B. Smaken verschillen. (= feit)

Bewustmaken: Wijs de leerlingen erop dat ze over deze vragen soms ook van mening kunnen verschillen, en soms ook niet, wanneer het om een feit gaat.

Taalles: Deze opdracht is zeer geschikt om in te zetten als taalles.

Bijpassende muziekles: ‘Welles Nietes’ uit liedbundel Eigenwijs
Voorbeeld: LIED: welles nietes (groep 1 t/m 4) – YouTube

Download de kaartjes