Primair Onderwijs
Voortgezet Onderwijs
MBO
Creëer een sociaal veilige sfeer op school
De kans is groot dat een van jouw leerlingen te maken heeft met seksueel misbruik. Dat was al zo vóór de coronacrisis. Maar nu je lokaal zich uitstrekt tot in het huis van deze leerling, komt de situatie ineens dichterbij. Voor deze kinderen kan het online lijntje met school nu extra belangrijk zijn. ‘In verbinding blijven’ is dan ook het belangrijkste advies.
Dit artikel beantwoordt eerst de vraag wat je in een normale schoolsituatie als leraar kunt doen als er een vermoeden of aanwijzing is van seksueel misbruik. Een deel van deze tips geldt namelijk ook bij afstandsonderwijs. Het tweede deel van dit artikel gaat over je mogelijkheden wanneer je alleen online contact hebt, zoals tijdens een coronacrisis.
Deze tips zijn vooral geschreven voor leraren in het basis- en voortgezet onderwijs, maar zijn voor een groot deel ook bruikbaar voor leraren in het mbo.
Zijn er signalen waar je op kunt letten? Nee, er zijn geen specifieke signalen die wijzen op seksueel misbruik. Het is moeilijk voor kinderen om hierover te praten of om signalen te laten zien. Want ze willen eigenlijk liever niet dat het misbruik ontdekt wordt. Dat heeft te maken met loyaliteit naar de pleger die vaak dicht bij het kind staat, zoals een familielid of een huisvriend. Schaamte en schuldgevoel spelen ook vaak een rol. De kinderen denken soms dat zij de enigen zijn die dit overkomt. En bovendien zijn ze bang dat er iets verschrikkelijks gebeurt als het misbruik uitkomt. Wat vaak ook klopt, want het kind kan zijn gezin verliezen en de dader krijgt straf.
Bekijk hierover een filmpje van Centrum Seksueel Geweld:
Als je een vermoeden of aanwijzing hebt van seksueel misbruik, ga je naar de aandachts- of zorgfunctionaris van school. Deze zet, samen met jou, het stappenplan van de Meldcode in werking. Dat betekent in het kort:
Wat kun je doen als de school – de haven waar kwetsbare leerlingen veilig zijn voor seksueel misbruik in de thuissituatie – is weggevallen en leerlingen alleen nog online les krijgen? Ook in deze situatie kun je nog veel betekenen voor leerlingen. Dit geldt voor iedere leraar, maar nog meer voor mentoren en po-leraren met een vaste groep. Want jij blijft als leraar een vertrouwd persoon voor iedere leerling.
Veilig Thuis adviseert mentoren in deze tijd van afstandsleren de volgende stappen:
Bekijk hier meer filmpjes met informatie voor leerkrachten over seksueel misbruik in de thuissituatie.
Dit artikel is gekoppeld aan de volgende thema’s
Andere kennisbank artikelen over dit onderwerp.
Het is een situatie die veel leraren zullen herkennen: een leerling of student vertoont gedrag dat het gevoel oproept dat er iets niet in orde is. Vaak gaat het om een niet-pluisgevoel dat meer is gebaseerd op onderbuikgevoelens dan op zichtbare gedragingen. Dit kosteloos te downloaden Niet-pluisinstrument kan houvast bieden bij een gesprek hierover.
Wij zijn Stichting School & Veiligheid. Wij ondersteunen scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig klimaat. Dit doen wij door: