Omgaan met agressieve ouders

Omgangsvormen en gedragsregels

Om tot een goed protocol te komen is het belangrijk om eerst gedragsregels over gewenst gedrag af te spreken. Alleen met heldere afspraken kun je voorkomen dat het misgaat rondom de veiligheid op school en in de klas.

De kracht van gedragsregels schuilt in het feit dat elke school schooleigen gedragsregels opstelt. Gedragsregels zijn afhankelijk van het draagvlak van alle betrokkenen. Door met elkaar na te denken en besluiten te nemen over regels ontstaat draagvlak voor schooleigen (gedrags-)regels. Hoe groter het draagvlak, hoe effectiever de regels. Regels zijn hierdoor een uiting van de gewenste schoolcultuur.

In het onderwijs zijn regels de gewoonste zaak van de wereld. Ze vormen enerzijds een leidraad voor gedrag, anderzijds vormen ze een toetssteen bij overtredingen. Het opstellen van regels vormt een onderdeel van het veiligheidsbeleid.

Om met het personeelsteam afspraken te maken over omgangsvormen binnen de school, heeft Stichting School & Veiligheid hiervoor het spel Gedragen Gedrag ontwikkeld. Er is een versie voor het primair onderwijs en een versie voor het voortgezet onderwijs en mbo. In deze laatste versie zijn ook leerlingenkaartjes toegevoegd.

Ook voor en met ouders kun je afspraken maken over gedragsregels voor gewenst gedrag. Bespreek deze gedragsregels zo snel mogelijk met ouders, bijvoorbeeld bij een kennismakingsgesprek. Zo weten zij vanaf het begin wat de school van hen verwacht.

Voorbeeld gedragsregels ouders

Een aantal gedragsregels voor ouders waar je aan kunt denken, zijn:

• Houd je aan de schoolregels die ook voor de leerlingen en personeel gelden.
• Maak een afspraak met de leraar als je iets wilt bespreken.
• Uit mogelijke ontevredenheid naar onderwijspersoneel of de school zonder schelden, dreigen of schreeuwen.
• Bewaar de rust in het schoolgebouw.

Voorbeeld stappenplan leerkracht bij agressief gedrag

Het is belangrijk dat alle betrokkenen de stappen kennen die volgen als iemand toch agressief gedrag vertoont. Denk ook goed na over welke stappen binnen jullie school hanteerbaar zijn.

Voorbeeld stappenplan

1. Waarschuw meteen de directie en schakel deze in om samen de ouder te woord te staan.
2. Als er geen directie aanwezig is, zorg dan altijd dat een collega je ondersteunt en terzijde staat bij het contact met ouders.
3. Schat de situatie in en bekijk of het verstandig is om een time-out te vragen. Soms is het beter om direct met de ouder te praten en niet te wachten, terwijl het in de andere situatie beter kan zijn om een volgende dag met elkaar te praten.
4. Ontzeg in geval van blijvende agressie en respectloos gedrag de ouder de toegang tot de school. Als je tot twee keer toe tegen een persoon moet zeggen dat hij/zij vanwege zijn/haar gedrag de school moet verlaten, pleegt deze persoon lokaalvredebreuk. Dit geldt ook voor het schoolplein. De school beroept zich dan op artikel 139 van het wetboek van strafrechtLees meer over ‘lokaalvredebreuk’, waarin lokaalvredebreuk beschreven staat.

Stap 5: Als bij herhaalde weigering de ouder niet vertrekt, bel dan de politie. Dit betekent, dat je dan ook officieel aangifte kunt doen.

Afspraken

In een protocol neem je concrete afspraken op die gelden als zich agressief gedrag voordoet. Denk hierbij aan afspraken:

• die verband houden met het incident, zoals: melding maken, aangifte doen, media te woord staan, ouders informeren;
• richting collega’s, zoals: interne informatievoorziening, maar ook aan ruimte bieden voor emoties;
• ten opzichte van leerlingen;
• om agressie in de toekomst te voorkomen.

Ter inspiratie: hoe doen andere scholen dat?

Ter inspiratie delen we het protocol van KBS het Galjoen (pdf) in Wierden.